ATRAKCJE

Kraina Ślimaka to obszar niezwykle zróżnicowany krajobrazowo. Składa się z trzech bardzo odmiennych obszarów: płaskich Żuław Elbląskich, pagórkowatej, porośniętej bukowymi lasami Wysoczyzny Elbląskiej oraz brzegu Zalewu Wiślanego i zachodniego fragmentu równin warmińskich. Elbląg, Frombork i Braniewo to trzy najważniejsze, godne uwagi i dłuższego pobytu miasta w tym regionie, które zaoferują turystom niezapomniane wrażenia oraz malownicze widoki. Każde z nich cieszy się również bogatą, inspirującą historią, ślady której każdy może odkrywać z niezwykłą przyjemnością.

Elbląg to ważny ośrodek komunikacyjny i drugie co do wielkości miasto w województwie warmińsko-mazurskim. To hanzeatyckie miasto portowe przez wieki konkurowało z Gdańskiem o status najważniejszego portu Rzeczpospolitej. Odbudowane po zniszczeniach wojennych, stanowi ciekawe miejsce do zwiedzania. Jest symbolem przeprowadzonej z sukcesem odbudowy metodą retrowersji dzięki czemu każdy może podziwiać przepięknie odtworzone Stare Miasto.

Na zachód i południe od Elbląga rozpościera się delta Wisły i żyzne Żuławy Elbląskie. Choć płaskie jak stół, to Żuławy wcale nie są monotonne. Magię tego obszaru tworzą majestatyczne płaczące wierzby, nachylone w zadumie nad wszechobecnymi kanałami. W większości wsi zobaczyć można potężne, ceglane, gotyckie kościoły oraz charakterystyczne domy podcieniowe - dawne rezydencje bogatych chłopów. Perłą Żuław jest płytkie, zarastające Jezioro Drużno, będące rajem ptaków wodnych i błotnych. W tej okolicy znajdują się Raczki Elbląskie - najniższy punkt Polski. Cały teren Żuław stanowi podmokłą depresję, osuszoną dzięki wieloletniej, cierpliwej pracy rąk ludzkich. Nad krainą unosi się duch Mennonitów - holenderskich wygnańców religijnych, którzy znaleźli tu w czasie I Rzeczpospolitej swoją drugą ojczyznę. Ich umiejętności melioracyjne w znaczącym stopniu ukształtowały dzisiejszy wygląd Żuław.

Unikatową na skalę europejską atrakcją obszaru jest oddany w 2015 roku po kilkuletnim remoncie, wybudowany w XIX wieku Kanał Elbląski. Prowadzi on z Elbląga do Ostródy. Rejs na tej trasie daje możliwość podróżowania statkiem po... trawie. Jest tak, ponieważ oprócz śluz, na szlaku wodnym wybudowano szereg pochylni - unikalnych zabytków hydrotechniki.

Wysoczyzna Elbląska to środkowa część Krainy Ślimaka. Cały ten obszar pocięty jest licznymi dolinkami i wąwozami, porośnięty gęstymi, bukowymi lasami i objęty ochroną jako "Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej". Ponad sto lat temu tereny te były rejonami łowieckimi cesarza niemieckiego Wilhelma II, który gościł często w rezydencji w Kadynach.

Poniżej wzniesień Wysoczyzny na brzegu Zalewu Wiślanego leżą tu pięknie położone miejscowości Suchacz, Kadyny, Tolkmicko i Frombork - miasto Mikołaja Kopernika. Tu ze szczytu Wieży Radziejowskiej na Wzgórzu Katedralnym podziwiać można panoramę Zalewu Wiślanego, rozległe łąki Równiny Warmińskiej z rzekami Bauda i Pasłęka, aż po widoczne na horyzoncie Braniewo, najstarsze miasto na Warmii i jej pierwsza stolica. Powstałe w średniowieczu, jako ważny port handlowy należało do Hanzy. Z dawnych czasów zachowało się w nim, mimo zniszczeń wojennych, kilka interesujących zabytków.

Kraina Ślimaka obfituje w wiele unikatowych atrakcji turystycznych. Przebywając w każdym z trzech obiektów na ślimakowym szlaku można dowolnie skomponować pobyt odwiedzając wiele ciekawych miejsc. Tutaj nie sposób się nudzić! I bardzo łatwo można się zakochać w przenośni i dosłownie.

Poniżej kilka wybranych propozycji zlokalizowanych w pobliżu każdego z partnerów projektu. Mamy nadzieję, iż pozwoli to Państwu jak najciekawiej spędzić czas „W Krainie Ślimaka” i powracać tutaj, aby podczas kolejnych pobytów poznawać kolejne atrakcje. W ten sposób każdego dnia będą powstawały nowe odsłony sieciowego produktu turystycznego „W Krainie Ślimaka”, a każda z nich odkrywać smakowanie tego wyjątkowego regionu wszystkimi zmysłami.

Atrakcje w pobliżu Restauracji NOVA:

 - Pochylnia Buczyniec
 - Zamek krzyżacki w Pasłęku

Atrakcje w pobliżu przystani Grupy Wodnej:

Atrakcje w pobliżu Jarzębinowego Dobrostanu:

Dużą atrakcją turystyczną jest płytkie, zarastające jezioro deltowe na Żuławach Wiślanych stanowiące część Zalewu Wiślanego odciętą aluwiami. Jest to jedno z najpiękniejszych miejsc na Pętli Żuławskiej oraz na szlaku Kanału Elbląskiego, które docenił również National Geographic kręcąc tutaj filmy przyrodnicze. Powierzchnia zwierciadła wody wynosi 1790,1 ha. Zwierciadło wody położone jest na wysokości 0,1 m n.p.m. Średnia głębokość jeziora wynosi 1,2 m. Jezioro stanowi fragment dawnej zatoki morskiej. W wyniku stopniowego zamulania i zarastania powstał wyjątkowy w Europie obszar - ostoja wodnego ptactwa.

Jezioro Drużno przedstawia ogromną wartość przyrodniczą:

- Jezioro wraz z pobliskimi terenami od 1966 r. tworzy rezerwat Jezioro Drużno, który chroni miejsca lęgowe ptactwa wodnego i błotnego.

- Na Drużnie zaobserwowano 210 gatunków ptactwa wodnego i błotnego, z których 110 gniazduje tu na stałe. Spotkać można tu m.in. mewy śmieszki, rybitwy, perkozy, kaczki, a także orła bielika, bąka zwyczajnego, rudzika, srokę zwyczajną, żurawia zwyczajnego, jarzębatkę, gajówkę, słowika szarego, pliszkę siwą, bociana czarnego, ślepowrona zwyczajnego, brzęczka, strumieniówkę, łozówkę i łabędzia niemego.

Ciekawostki:

- Przez Jezioro Drużno przechodzi tor wodny stanowiący przedłużenie Kanału Elbląskiego i dalej Kanału Ostródzko-Elbląskiego,

- W IX wieku nad tym jeziorem, w okolicach dzisiejszego Janowa, znajdował się port i emporium Wikingów handlu bałtyckiego.

Kanał Elbląski wybudowany w latach 1844-1860 to jedyny tego typu obiekt na świecie. System jezior, kanałów, śluz i pochylni zapewnia żeglowność na drodze wodnej o łącznej długości 84,2 km łącząc Ostródę z Elblągiem.

Wyjątkową atrakcją Kanału Elbląskiego jest możliwość „pływania statkiem po trawie”. Chodzi o pokonywanie różnicy poziomów wody przy wykorzystaniu pochylni. Statek wciągany jest na specjalny wózek i jedzie po torach zanim znów nie dotrze do wody. 

Pochylnia w Buczyńcu została wybudowana w 1860 roku. Różnica poziomów wynosi 20,6 m a długość torowiska to 490 m. Jest to najdłuższa pochylnia na Kanale Elbląskim. Obok górnej stacji pochylni warto zwiedzić Izbę Historii Kanału Elbląskiego oraz maszynownie pochylni a przy ścieżce obok można podziwiać zabytkowe elementy konstrukcyjne pochylni. Również tutaj znajduje się przystań Żeglugi Ostródzko-Elbląskiej gdzie na poszerzonym odcinku kanału funkcjonuje obrotnica dla statków. Przy dolnej stacji pochylni znajduje się obelisk upamiętniający budowniczego kanału - George’a Jacoba Steenke.

Z rejsu po trawie można skorzystać na trasie z Buczyńca do Elbląga lub w przeciwną stronę. W ciągu 4 godzin rejsu do pokonania jest pięć pochylni: Buczyniec, Kąty, Oleśnica, Jelenie i Całuny, czyli wszystkie, które zbudowano na Kanale Elbląskim. Można też wybrać się na rejs w Buczyńcu tylko przez jedną pochylnię w dół i po zawróceniu na wodzie z powrotem w górę. To opcja dla niecierpliwych, ponieważ trwa tylko godzinę.

Starówka Elbląska to miejsce, które powinien odwiedzić każdy turysta. W wyniku działań wojennych II wojny światowej Stare Miasto zostało prawie całkowicie zniszczone. Od kilkunastu lat prowadzona jest rekonstrukcja Starówki, która może pochwalić się historycznym układem urbanistycznym, podzamczem, zespołem klasztornym i szpitalnym, charakterystyczną dla Elbląga Ścieżką Kościelną oraz zespołem zrekonstruowanych kamieniczek. Stare Miasto jest odbudowywane metodą retrowersji, co jest przedsięwzięciem unikatowym w skali światowej.

Można tu znaleźć wiele atrakcji turystycznych m.in. budowle gotyckie: Centrum Sztuki - Galeria El, Brama Targowa, katedra pw. Św. Mikołaja. Szczyt katedry jest doskonałym punktem widokowym dzięki jednej z najwyższych w Polsce wież kościelnych liczącej 95 m wysokości.

Elbląskie Stare Miasto to jeden z największych w Europie pod względem powierzchni teren objęty kompleksowymi badaniami archeologicznymi. Na podstawie ogromnej ilości wydobytych zabytków, od XIII do XIX-wiecznych, wiadomo jak wyglądało życie codzienne dawnych elblążan, jak mieszkali, pracowali, bawili się, ubierali, co jedli. Wśród kilkuset tysięcy odnalezionych eksponatów, najcenniejsze z nich to: osiem instrumentów muzycznych, 23 tabliczki woskowe, sześć znaków pielgrzymich, wspaniałe mauretańskie średniowieczne talerze, zabawki, broń, wyroby ze szkła. Wielość i różnorodność odkrytych przedmiotów świadczy o intensywnych kontaktach handlowych dawnych Elblążan niemal z całą Europą od Norwegii po Hiszpanię, Anglię i Włochy, jak też i o ich zamożności.

Z historią miasta i plonem prac wykopaliskowych można zapoznać się w muzeum w zachowanym skrzydle przedzamcza. Uwagę zwracają zabytki: Brama Targowa, Kościół Mariacki, dawny kościół i szpital św. Ducha, odbudowany w nowoczesnej formie ratusz oraz wzniesione w starym stylu kamieniczki.

Ta urokliwa miejscowość położona jest nad Zalewem Wiślanym, około 23 km od Elbląga, na pięknym przyrodniczo obszarze Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej i Rezerwatu Kadyński Las.

Niewielka obecnie wieś ma przebogatą historię. Pierwsza wzmianka o Kadynach pochodzi z 1255 roku. Znajdował się tu folwark krzyżacki i zameczek myśliwski. Obronny dwór krzyżacki powstał w XIII wieku. Jeden z właścicieli Kadyn Eduard Birkner zapisał wieś w testamencie cesarzowi Wilhelmowi II, którego własnością stała się 15 grudnia 1898 roku. Wtedy odbudowano majątek i stworzono tu letnią rezydencję cesarską. Powstała tu także manufaktura ceramiczna, specjalizująca się w produkcji majoliki, którą doceniano w kraju i za granicą.

Warto tu zwiedzić: zespół pałacowy i folwarczny z XVII–XX wieku, budynki folwarczne, obecnie stadnina koni, park przy pałacu, zespół klasztorny franciszkanów, kaplicę pw. Niepokalanego Poczęcia NMP i kaplicę przydrożną pw. Świętego Krzyża z 1777 r.

Najbliższe okolice mają pięknie usytuowane szlaki piesze, rowerowe i konne, a na amatorów słońca i wody czeka kompleks plażowy „Srebrna Riwiera” z plażą, tawerną i boiskiem - świetne miejsce dla uprawiających windsurfing i kitesurfing.

Z historią miasta i plonem prac wykopaliskowych można zapoznać się w muzeum w zachowanym skrzydle przedzamcza. Uwagę zwracają zabytki: Brama Targowa, Kościół Mariacki, dawny kościół i szpital św. Ducha, odbudowany w nowoczesnej formie ratusz oraz wzniesione w starym stylu kamieniczki.

Wzgórze Katedralne we Fromborku jest zabytkiem najwyższej klasy. Wielokrotnie niszczone i przebudowywane zachowało podstawowe elementy średniowiecznego założenia architektonicznego. Wyjątkowe znaczenie tego miejsca podnoszą tradycje historyczne i postać Mikołaja Kopernika, najsłynniejszego astronoma nowożytnej Europy, twórcy systemu heliocentrycznego. Zespół katedralny był ufortyfikowany, otoczony murami i przygotowany do obrony.

Na wzgórzu do największych atrakcji turystycznych należą:

- Bazylika archikatedralna Wniebowzięcia NMP i św. Andrzeja Apostoła, powstała w XIV w., w której w 1543 został pochowany Mikołaj Kopernik, od 1994 r. zarządzeniem Prezydenta RP pomnik historii.

- Muzeum Mikołaja Kopernika w dawnym pałacu biskupim, prezentujące wystawy stałe dotyczące Mikołaja Kopernika i astronomii w nawigacji i geodezji. Niezwykłym przeżyciem dla odwiedzających Muzeum jest również wizyta w Planetarium.

- Wieża Kopernika (mieszkanie Kopernika wewnątrz murów), najstarszy element fortyfikacji Wzgórza Katedralnego. Zbudowana przed 1400 r., wyższe kondygnacje wielokrotnie przebudowywane w XV – XVIII w., spalona w 1945 r., rekonstruowana – prace zakończono w 1965 r. Wieża była własnością Mikołaja Kopernika w latach 1504-1543.

- Wieża Radziejowskiego wraz z najgrubszymi w Polsce, 7-metrowymi murami oraz wahadłem Foucaulta o długości 28,5 m uruchamianym dla zwiedzających. Z wieży roztacza się wspaniały widok na Zespół Katedralny, Frombork i okolice oraz Zalew Wiślany.

Atrakcyjność Fromborka podnosi jego lokalizacja nad brzegiem Zalewu Wiślanego, fantastycznym miejscem widokowym na Zalew jest niezwykle zadbana plaża miejska. Świetną atrakcją są również wycieczki statkiem po Zalewie Wiślanym, rozpoczynające się w urokliwym porcie we Fromborku.

Szlak rowerowy prowadzący przez pięć województw we wschodniej Polsce. Trasa główna i lokalne odcinki łącznikowe mają łączną długość 2071 km. Jest to jeden z najdłuższych szlaków rowerowych w Polsce.

Wyjątkowość i różnorodność regionów, przez które prowadzi szlak podkreślają atrakcje turystyczne, zarówno te usytuowane bezpośrednio na trasie, jak i te znajdujące się na obszarze 20-kilometrowego korytarza po obu stronach trasy. Na całym szlaku Green Velo jedynie pomiędzy Elblągiem a Braniewem znaleźć można miejsca, w których z siodełka roweru zobaczyć można taflę Morza Bałtyckiego.

Green Velo zaczyna się w Elblągu, skąd zmierza na północny wschód wzdłuż Zalewu Wiślanego. Przebiega przez Suchacz, Kadyny, Tolkmicko, Frombork, Nową Pasłękę i niemal na granicy z obwodem kaliningradzkim dociera do Braniewa. 

Na tym odcinku możemy wyróżnić szlaki:
- Szlak Rowerowy "Święty Kamień" o długości 14,8 km i czasie przejazdu 1:40 h
- Szlak Rowerowy MTB Nadleśnictwa Elbląg o długości 22,8 km i czasie przejazdu 2:30 h
- Szlak Wysoczyzny Elbląskiej "Do Wód" o długości 17,4 km i czasie przejazdu 2:30 h
- Trasa Kadyńska o długości 26,1 km i czasie przejazdu 3:15 h
- Wokół Jeziora Drużno o długości 45,4 km i czasie przejazdu 3:15 h

Na stronie www.greenvelo.pl  można znaleźć informacje o 57 miejscach polecanych dla rowerzystów w tym regionie.

Miasteczko turystyczne na Mierzei Wiślanej, między Zatoką Gdańską a Zalewem Wiślanym. Krynica Morska to niekwestionowana stolica żeglarska Zalewu, jedna z najpopularniejszych miejscowości nad Bałtykiem. Charakteryzują ją przepiękne, szerokie morskie plaże, rozwinięte zaplecze handlowe, gastronomiczne, hotelowe. Atrakcją oferującą panoramiczny widok na Zalew Wiślany jest Latarnia Morska. Pierwsze ślady osadnictwa na tym terenie pochodzą z lat 1258-1282. Miejscowość dysponuje portem morskim, czterema przystaniami morskimi i letnim kąpieliskiem. Posiada pola biwakowe, kempingi, liczne ośrodki wczasowe oraz hotele. W sezonie funkcjonuje połączenie statkami żeglugi przybrzeżnej z Tolkmickiem i Fromborkiem oraz rejsy po Zalewie Wiślanym.

Krynica Morska posiada także cenne walory przyrodnicze. Obszar lądowy Krynicy Morskiej znajduje się w całości w Parku Krajobrazowym „Mierzeja Wiślana”, w zachodniej części Krynicy, w dzielnicy Przebrno, znajduje się rezerwat przyrody Buki Mierzei Wiślanej. Z kolei obszar morski gminy Krynica Morska jest objęty obszarem specjalnej ochrony ptaków.

Do najciekawszych atrakcji turystycznych należą:

- Wielbłądzi Garb - najwyższa wydma na Mierzei Wiślanej (49,5 m n.p.m.), jedyny naturalny punkt na mierzei, z którego widać równocześnie Zatokę Gdańską i Zalew Wiślany, a także Wysoczyznę Elbląską,

- latarnia morska, z wyjątkowym widokiem na Zalew,

- nieopodal miasta przekop Mierzei Wiślanej w trakcie budowy.

Przystań Nowa Pasłęka jest najdalej wysuniętym na wschód polskim portem położonym nad jednym z kanałów ujściowych rzeki Pasłęki. Nowa Pasłęka to odpowiednik Piasków na Mierzei Wiślanej. Malownicze otoczenie przypomina krajobraz Niderlandów. W nowo wybudowanej przystani żeglarze mają do dyspozycji slip, około stu metrów oświetlonego, umocnionego nabrzeża, wyposażonego w odbojnice, y-bomy i urządzenia cumownicze. Odcinek nabrzeża w pobliżu mostu zwodzonego przystosowany jest do cumowania burtą dla większych jednostek. Wzdłuż nabrzeża z y-bomami rozmieszczone są skrzynki do poboru prądu.

Port jest całodobowo dozorowany, każdy z gości ma dostęp do usług sanitarnych, parkingu. Marina z miejscami cumowniczymi jest wyposażona w podłączenie do energii elektrycznej, wody pitnej, odbiorem nieczystości, naprawą, remontami i zabudową jachtów.

Z przystani tej można się udać w stronę Kanału Elbląskiego, Jezioraku, Zatoki Gdańskiej lub podróżować szlakiem Pętli Żuławskiej oraz przepłynąć na rosyjską stronę Zalewu Wiślanego.

Ciekawostki:

- Istnieje tutaj czynny drogowy most zwodzony. 

- Nieopodal wsi leży plaża muszelkowa, gdzie podłożem są naniesione muszle.

- W pobliżu przez Zalew Wiślany przebiega wodna granica Polski z Obwodem Kaliningradzkim w Rosji.

Murowany zamek został wybudowany przez Krzyżaków w XIV w. na miejscu wcześniejszego grodu wzniesionego przez plemię Prusów, którzy wykorzystali dogodne dla obronności położenie wzgórza mającego wysokie i strome stoki dostępne jedynie od strony miasta.

Zamek krzyżacki był równocześnie zintegrowany z miastem i wyraźnie od niego oddzielony, tj. znajdował się w obrębie murów miejskich, jednak obszar zamkowy odgradzały od zabudowań miejskich dodatkowe umocnienia i fosa. Początkowo obiekt był niewielki i miał tylko jedno skrzydło i dwie wieże, ponieważ mieścił jedynie siedzibę prokuratora krzyżackiego podległego komturii elbląskiej. Potem zamek był sukcesywnie rozbudowywany, aż do roku 1945, kiedy podpaliła go Armia Czerwona. Jego obecny wygląd w dużej mierze zawdzięczamy odbudowie, która miała miejsce w latach 50. i 60. XX wieku. Dzisiaj zamek mieści siedzibę Rady Miejskiej, bibliotekę, Izbę Historyczną, kino oraz świetlicę dla dzieci.

Wiele legend krążyło o tajemniczych tunelach pod zamkiem. Badania archeologiczne z lat 80. wykazały istnienie jednego takiego przejścia, między zamkiem a pobliskim kościołem św. Bartłomieja. Inne pogłoski wskazywały na tunele w kierunku wsi Robity, co może mieć związek z wydarzeniami z 1414, kiedy wojsko polskie spotkało się z pasłęckimi Krzyżakami, którzy po wykonaniu manewru zaczepnego nagle zniknęli z oczu przeciwnikom. Obecnie jednak dostęp do wszystkich korytarzy jest niemożliwy.

Poszukiwacze skarbów oraz badacze tajemnic historii wymieniają zamek w Pasłęku jako jedno z możliwych miejsc ukrycia legendarnej Bursztynowej Komnaty. Jako przesłanki pozwalające na postawienie takiej hipotezy wskazuje się opowieści mieszkających w czasie wojny pasłęczan, którzy opisywali, jak w 1944 ciężarówki wojskowe przywiozły do zamku nieokreśloną bliżej zawartość, którą następnie pozostawiono w piwnicach obiektu, znanych z mikroklimatu przyjaznego dziełom sztuki. Wymienia się także fakt, iż Erich Koch, gauleiter Prus, podobno posiadający informacje o komnacie miał majątek w tej okolicy i był częstym gościem w Pasłęku, na zebraniach lokalnego NSDAP. Musiał też wiedzieć, że w 1943 ofertę ukrycia bliżej nieokreślonego „bursztynowego skarbu” złożono właścicielowi pobliskiego pałacu w Słobitach, który odmówił. Wreszcie w 1980 dwaj radiesteci stwierdzili, że w zaminowanej i zamurowanej części piwnic jednej z baszt znajdują się duże ilości bursztynu. 

W tym spokojnym, klimatycznym miasteczku z dobrze zachowaną zabytkową zabudową, oprócz zamku krzyżackiego warte zobaczenia są również: 

- Gotycki trzynawowy kościół pod wezwaniem świętego Bartłomieja pochodzący z pierwszej połowy XIV w.

- Mury miejskie z basztami (Wieża Kamienna) i bramami (Brama Młyńska), zbudowane pomiędzy XIII a XV w., otaczające Stare Miasto,

- Gotycki ratusz pochodzący z XIV w.

- Kilkanaście kamieniczek z XVIII i XIX w. (ul. Chrobrego, Dąbrowskiego, Osińskiego, Sienkiewicza).

Zalew Wiślany to duża zatoka Morza Bałtyckiego o całkowitej powierzchni ponad 800 km², z czego w granicach Polski leży328 km². Od otwartego morza zalew oddziela Mierzeja Wiślana, a łączy go z nim Cieśnina Piławska. Przez zalew przebiega ukośnie do jego osi podłużnej granica państwowa z Rosją. Średnia głębokość zalewu 2,7 m, długość zalewu 90,7 km (w tym na terenie Polski 35,1 km), szerokość od 6,8 do 13 km.

Zalew Wiślany charakteryzuje się bardzo szybkimi zmianami poziomu wody, dochodzącymi do 1,5 m w ciągu doby, powodowanymi wiatrami. Przy brzegach ciągną się rozległe pasy szuwarów, osiągające szerokość setek metrów. 

Obszar ten ma ogromne znacznie przyrodnicze - znajduje się tu najliczniejsza w kraju kolonia lęgowa kormoranów, to także miejsce lęgowe czapli siwej oraz jeden z ważniejszych obszarów rozrodczych śledzia w tej części Bałtyku. Zakątek ten oblegany jest przez tysiące ptaków wodnych i wodno-błotnych, które chętnie zatrzymują się tu podczas swoich wędrówek. W okolicy znajduje się także wiele turystycznych atrakcji przyciągających wczasowiczów z całej Polski.

Od roku 2020 realizowany jest przekop mierzei w pobliżu Krynicy Morskiej umożliwiający bezpośrednią żeglugę z Zalewu Wiślanego na Bałtyk.

Zalew Wiślany to także akwen dogodny do uprawiania sportów wodnych. Jego płytkie wody szybko się nagrzewają i nawet wiosną można tutaj uprawiać windsurfing. To także dobre miejsce dla żeglarzy - otwarty na inne akweny przez Kanał Elbląski, z dużą infrastrukturą i mnogością portów. Zimą na Zalewie Wiślanym królują bojery.

Zalew jest ważną atrakcją turystyczną, popularną zarówno podczas sezonu letniego, jak i zimą, wiosną i jesienią. Nad Zalewem ulokowało się wiele urokliwych miejscowości i kąpielisk takich, jak Frombork, Tolkmicko, Suchacz, Kadyny, Stara Pasłęka, Kąty Rybackie, Krynica Morska.

Popularną atrakcją turystyczną są rejsy po zalewie statkami wycieczkowymi lub tramwajem wodnym. Do wyboru są trasy wycieczkowo-widokowe lub podróże do innych miejscowości. Można go także przemierzać łodziami motorowodnymi, skuterami wodnymi, rowerami wodnymi, można też żeglować.

Największe rzeki wpływające do zalewu to: Pregoła, Pasłęka, Elbląg, Nogat, Szkarpawa i Świeża. Dzięki tym rzekom do zalewu wpływa ciągle woda słodka, w czasie sztormów poprzez Cieśninę Piławską do zalewu wdzierają się słone wody Morza Bałtyckiego, co powoduje że Zalew Wiślany charakteryzuje się lekkim zasoleniem, które zmniejsza się wraz z odległością od cieśniny.